აღმოაჩინეთ უშგული

რა ვნახოთ უშგულში?

უშგული აერთიანებს რამდენიმე ბუნების ძეგლსა და უნიკალურ ისტორიულ ღირსშესანიშნაობებს. აქ, ერთდროულად შეგიძლიათ მოინახულოთ საუკუნოვანი ეკლესიები, უძველესი ფრესკები, გაეცნოთ უნიკალურ სვანურ კულტურას და ამასთან, ისიამოვნოთ ულამაზესი ხედებით, თოვლიან მწვერვალებზე. უშგული ტურისტულად პოპულარული ადგილია მოლაშქრეებისთვის და უცხოელი მოგზაურებისთვის. მათში დიდი პოპულარობით სარგებლობს ისეთი ბუნების ძეგლები, როგორიცაა ლატფარისა და ზაგაროს უღელტეხილები. შხარას დალაშქვრა, კი მთამსველელებისთვის უშგულში ვიზიტის მთავარი მიზეზია.

უნიკალურ ბუნების ძეგლებთან ერთად, უშგულში შეგიძლიათ სვანეთის და სვანური თემების უძველეს ისტორიასა და ყოფით ტრადიციებს გაეცნოთ. უშგულის ცნობილი ისტორიული ძეგლია ლამარია, ბაზილიკური ტიპის ეკლესია, სვანურ კოშკთან ერთად. უშგულში მოგზაურობისას, კი აუცილებლად უნდა ეწვიოთ უშგულის მუზეუმს, სადაც უნიკალურ ნივთებსა და ბევრ საინტერესო ფაქტს აღმოაჩენთ.

შხარა

შხარა საქართველოს უმაღლესი მწვერვალია, რომლის საუკეთესო ხედით ხილვა სწორედ რომ უშგულში შეგიძლიათ. შხარას ძირას მდებარე დასახლებიდან, გასაოცარი ხედები იშლება მწვერვალზე, რომლის სახელიც სვანური ენიდან გამომდინარეობს და ცხრას ნიშნავს. სწორედ ცხრა სხვადასხვა სიმაღლის მწვერვალს აერთიანებს შხარა, რომელთაგანაც ყველაზე მაღალი მყინვარი, 5201 მეტრის სიმაღლისაა.

კავკასიონის მთავარ წყალგამყოფ ქედზე მდებარე შხარას მყინვარი მთამსველელებისთვის ნამდვილი გამოწვევაა. შხარაზე ასვლა პირველად 1888 წელს, შვეიცარელმა ალპინისტებმა განახორციელეს, ხოლო ბოლო 2018 წელს, ქართველმა მთამსვლელებმა, რომლებიც ე.წ ახალი გზის მარშრუტით ავიდნენ შხარაზე.

მდინარე ენგური კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედიდან იღებს სათავეს და შავ ზღვაში ჩაედინება. მდინარის სიგრძე 213 კილომეტრია. მდინარეზე ამიერკავკასიის უდიდესი ჰიდროელექტოსადგური - ენგურჰესია აშენებული. წყალსაცავი რამდენიმე სადგურის კასკადს წარმოადგენს და ის, ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის ძეგლთა სიაშია შეტანილი.

ლამარია უშგულში მდებარე შუა საუკუნეების ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიაა. ბაზილიკის ტიპის ეკლესიას გარშემორტყმული აქვს გალავანი, რომლის დასავლეთ ნაწილში აგებულია სვანური კოშკი და მცირე დამხმარე შენობები. უშგულის ლამარიაში, ერთ-ერთი მთავარი ღირსშესანიშნაობა ეზოში დადგმული ქვის სკამია, რომელზეც გადმოცემის თანახმად უშგულის დაპყრობის მსურველი ფუთა დადეშქელიანი მოსახლეობამ მოკლა.

ზაგაროს არა მარტო გეოგრაფიულად მნიშვნელოვანი ადგილი უკავია, როგორც ქვემო და ზემო სვანეთის დამაკავშირებელ გზას, არამედ წარმოადგენს ულამაზეს ბუნების ძეგლს, რომელიც ერთდროულად აერთიანებს მწვანე მდელოებსა და თოვლიანი მწვერვალების პანორამულ ხედებს.

უშგულის ეთნოგრაფიული მუზეუმი იდეალური ადგილია, იმისთვის, რომ გაეცნოთ სვანეთისა და უშგულის უძველეს ისტორიას და გაიგოთ ბევრი საინტერესო დეტალი. მუზეუმი მეცამეტე საუკუნის საცხოვრებელ ნაგებობაში მდებარეობს და აერთიანებს სამეურნეო, საბრძოლო თუ საკულტო დანიშნულების ნივთებს. აქვე ნახავთ ტრადიციულ სვანურ ავეჯსა და ბევრ სხვა საინტერესო ნივთს.

ლეგენდის თანახმად, თამარ მეფე უშგულს ხშირად სტუმრობდა და აქ ცხენებს აჩერებდა. ხშირი ვიზიტის მიზეზით, კი აიგო თამარის ზამთრის ციხე-სიმაგრე, რომელიც სამი კოშკისგან და გალავნისგან შედგება. მიუხედავად იმისა, რომ ძეგლი რესტავრაციას საჭიროებს, ნაგებობის დიდი ნაწილი შენარჩუნებულია.

უშგულში, სვანეთის ქედზე მდებარე ლატფარის უღელტეხილის სიმაღლე 2830 მეტრია. ტერიტორია მდინარეების, ვალეეშის და ლამუშურისწყლის სათავეებს მოიცავს. უღელტეხილი აგებულია ქვიშაქვებით და მოლაშქრეების პოპულარულ დანიშნულებას წარმოადგენს. უღელტეხილზე, თოვლიანი მთის ხედებთან ერთად, ერთიანდება უნიკალური სუბალპური ფლორა.